Health literacy en laaggeletterdheid
- PDF / 270,291 Bytes
- 5 Pages / 595.276 x 793.701 pts Page_size
- 39 Downloads / 226 Views
Health literacy en laaggeletterdheid Anneke Nusselder
Samenvatting In de Verenigde Staten, Canada en Australië wordt het begrip health literacy al jarenlang gebruikt om de gezondheid van achterstandsgroepen te verbeteren. In die landen zijn daar ook vele publicaties over verschenen. In Nederland is de interesse voor het thema van recentere datum. De belangstelling voor health literacy en laaggeletterdheid blijkt onder andere uit de recent door de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) uitgebrachte Toolkit Laaggeletterdheid. Onderzoek onder Turkse mensen laat zien dat health literacy gezondheidsverschillen kan verklaren.
Health literacy
Onze samenleving en de gezondheidszorg zijn steeds meer ingesteld op mondige burgers. Mondige burgers kunnen goed lezen, kunnen omgaan met de computer en met internet, weten hoe ze zich moeten informeren over ziekte en gezondheid, weten hoe ze hun klachten onder woorden kunnen brengen, stellen de juiste vragen aan hulpverleners, houden zich aan afspraken en zijn in staat om gezondheidsinformatie op een bij hen passende manier te gebruiken. Het geheel van deze vaardigheden heet health literacy, in Nederland ook wel: gezondheidsvaardigheden.1 Het begrip health literacy duidt aan welke problemen er kunnen zijn met de communicatie, en waar mogelijke aangrijpingspunten liggen voor verbeteringen in de gezondheidszorg. Health literacy is in Nederland een relatief nieuw begrip. Landen als de Verenigde Staten, Canada en Australië schenken er al wat langer aandacht aan. Onderzoekers uit deze landen kijken bijvoorbeeld naar werkzame methodes om health literacy te verbeteren en hoe je het beste kunt omgaan met cliënten met een laag niveau van health literacy.2,3 Ook zijn instrumenten ontwikkeld. Drie domeinen
Nutbeam en Kickbusch introduceerden in 2000 het begrip health literacy.4,5 Zij wilden hiermee het onder66
Casus Mevrouw Smit komt geregeld bij haar huisarts met pijnklachten als gevolg van lichte artrose. Opvallend is dat zij vrijwel nooit op de afgesproken tijd op het spreekuur komt. De praktijkondersteuner vindt het vreemd dat ze nog steeds zoveel klaagt over pijn. Haar medicatie zou voldoende moeten zijn voor de mate waarin zij artrose heeft. In de communicatie met mevrouw Smit is het lastig om een goed beeld te krijgen van hoe ernstig haar klachten zijn. Ze praat veel, maar het is moeilijk om een lijn in haar verhaal te ontdekken. De praktijkondersteuner bespreekt tijdens een van de bezoeken heel gedetailleerd met mevrouw Smit over hoe zij omgaat met de pijnmedicatie. Tijdens dat gesprek blijkt dat mevrouw Smit ’s morgens drie tabletten inneemt in plaats van steeds één na de maaltijd. Mevrouw Smit heeft onthouden dat ze drie tabletten per dag moest innemen, maar thuis wist ze niet meer precies wanneer ze dat moest doen. De toelichting op de verpakking kon ze niet lezen. Uit schaamte heeft ze geen vragen gesteld en nam ze de totale dosis in één keer in op het tijdstip van de dag waarop ze de meeste pijn had, namelijk ’s morgens. Vrijwel elke praktijkondersteuner kent cliënten die ni
Data Loading...