Het nemen van beslissingen door volwassenen met ADHD: een systematisch literatuuronderzoek

  • PDF / 514,853 Bytes
  • 29 Pages / 595.407 x 791.041 pts Page_size
  • 26 Downloads / 189 Views

DOWNLOAD

REPORT


Akke-Marij D. Ariesen · Dorien F. Bangma · Anselm B. M. Fürmaier · Oliver Tucha · Janneke Koerts

Samenvatting Personen met aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) hebben een grotere kans om minder goede (levens)beslissingen te nemen en om risicovolle activiteiten te ondernemen dan personen zonder ADHD. Mogelijk komt dit doordat de kenmerken van ADHD van invloed zijn op het besluitvormingsproces. Hoewel beslissingsproblematiek reeds uitgebreid is onderzocht bij kinderen en adolescenten met ADHD, is er nog relatief weinig bekend over de besluitvorming van volwassenen met ADHD. Om die reden was het doel van dit literatuuronderzoek de aard en omvang van eventuele tekorten in het besluitvormingsproces van volwassenen met ADHD vast te stellen. Hiertoe is de bestaande literatuur, waarin de prestatie van volwassenen met ADHD op beslissingstaken werd vergeleken met de prestatie van een gezonde controlegroep, systematisch doorzocht, waartoe de databases PsycINFO, MEDLINE en PubMed zijn geraadpleegd. In totaal werden er 31 studies geïncludeerd. In de meerderheid van de studies (i.e. 55 %) weken de prestaties van volwassenen met ADHD af op een of meer van de gebruikte beslissingstaken in vergelijking met de controlegroep(en). Dit literatuuronderzoek levert daarmee voorzichtig bewijs voor het bestaan van verschillen in het besluitvormingsproces tussen gezonde individuen en volwassenen met ADHD. De grote inconsistentie in de bevindingen wordt deels verklaard door de verscheidenheid aan domeinen van besluitvorming die werden onderzocht, de comorbide stoornissen van de participanten en het medicatiegebruik in de ADHD-groepen. Het literatuuronderzoek besluit met een bespreking van de implicaties die de bevindingen hebben voor theorieën over de onderliggende mechanismen van ADHD. Trefwoorden aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit (ADHD) · besluitvorming · beslissingen · volwassenen · dual pathway model of ADHD

Introductie

A-M. D. Ariesen () · D. F. Bangma · A. B. M. Fürmaier · O. Tucha · J. Koerts faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen, Klinische & Ontwikkelingsneuropsychologie, Rijksuniversiteit Groningen, Groningen, Nederland e-mail: [email protected] https://doi.org/10.1007/s12474-020-00258-z Published online: 7 September 2020

Elk mens staat dagelijks voor een groot aantal beslissingen. Deze beslissingen variëren van simpel tot meer complex, waarbij de complexiteit van een beslissing vooral afhangt van het aantal te overwegen keuzeopties en van de directe en toekomstige consequenties van het besluit [1]. Een simpele beslissing betreft bijvoorbeeld de keuze tussen wit of bruin brood voor de

100

Het nemen van beslissingen door volwassenen met ADHD: een systematisch literatuuronderzoek

lunch, terwijl het kopen van een huis of het afsluiten van verzekeringen complexere beslissingssituaties zijn. Gedurende het proces van besluitvorming doen we ons best de juiste keuze te maken om zo spijtgevoelens te voorkomen [2]. Het besluitvormingsproces bestaat uit bewuste en intuïtieve gedachteprocessen (e.g