It clicks! So what?
- PDF / 631,324 Bytes
- 7 Pages / 595.276 x 841.89 pts (A4) Page_size
- 6 Downloads / 273 Views
It clicks! So what? Bijna twintig jaar geleden, in 1994, verscheen het proefschrift ‘On Temporomandibular Joint Sounds’ dat ik samen met psycholoog Rob Spruijt schreef op basis van een aantal dentale en psychologische studies. Liever had ik ons boekje de titel van dit artikel gegeven, maar dat vond onze promotor te frivool. Later verschenen in Nederland nog twee proefschriften over knappende kaken, in 2003 van de hand van James Huddleston Slater (JHS) en in 2010 het onderzoek van Stanimira Kalaykova (SK); ik zal trachten hun gedachtegoed te vervlechten in deze bijdrage. Waarom nu aandacht voor kaakgewrichtsgeluiden? Omdat het een fenomeen betreft dat bij ongeveer de helft van onze patiënten kan voorkomen, en de kennis hiervan onder tandartsen niet algemeen is. door dr. Kya Wabeke
K
AAKGEWRICHTSKNAPPEN WORDEN OOK WEL OMschreven als internal derangements: een verandering van de positie en/of vorm van de onderscheiden gewrichtsweefsels condylus, discus en tuberculum. De meest voorkomende zijn een verplaatste discus en een hypermobiel kaakkopje. (JHS en SK) Iemand met een al dan niet opzienbarend kaakgewrichtsgeluid blijkt zich meestal tot zijn of haar tandarts te wenden. Natuurlijk kun je als tandarts verwijzen naar een tandartsgnatholoog, maar misschien wil je zelf een beeld trachten te krijgen van wat er aan de hand kan zijn. Hoe doe je dat? Met een aantal vragen en een klinisch onderzoek kom je vaak een heel eind. Vragen die je aan je patiënt kunt stellen: • Is het een schurend, knisperend geluid, alsof u over verse sneeuw loopt of een kortdurend knappend/klikkend geluid? (In de praktijk gaat het doorgaans om de tweede soort en in deze bijdrage beperk ik mij tot gewrichtsknappen.)
Dr. K.B. Wabeke specialiseerde zich na haar afstuderen als tandarts (Utrecht, 1975) in de behandeling van aangeboren of verworven problemen van het kauwstelsel. Na gewerkt te hebben aan de Vrije Universiteit leidde ze als tandarts-MFP en tandarts-gnatholoog een Centrum voor Bijzondere Tandheelkunde in het toenmalige Rode Kruis Ziekenhuis in Den Haag. Sinds 2002 voert ze een verwijspraktijk in de Rijswijkse Hof van Hoornwijck kliniek.
• Wanneer is het knappen begonnen? Abrupt of geleidelijk? Neemt het in ernst toe? Hoe vaak treedt het op? Altijd bij geeuwen? Hinderlijk bij kauwen? • Blokkeert het gewricht wel eens? Tijdens het openen of juist bij maximaal geopende mond? Hoe lang duurt dat? En kunt u die blokkade zelf opheffen?
Afb. 1 Reciproque klik. Afb. 2 De as van de condyli.
1
4
2
TANDARTSPRAKTIJK | MAART 2013
Zijn de antwoorden overwegend positief, dan kun je nog enkele ‘gebruiks-/gedragsvragen stellen: • Heeft u last van een stijf/vermoeid gevoel in uw wang/kauwspieren? • Bent u bekend met knarsen/klemmen? • Gewoontes als lip-/wang-/nagels-/pennenbijten; kauwgomgebruik? • Ervaart u veranderingen in het contact tussen de kiezen boven-onder? Klinisch onderzoek. Het beste kun je recht vóór je patiënt gaan staan zodat je oogcontact hebt en je een eerste blik intraoraal kunt werpen bij de gevraagde mondopening. • Met je vingers
Data Loading...
