Het bos als pedagogische ruimte

  • PDF / 4,744,916 Bytes
  • 3 Pages / 595.276 x 841.89 pts (A4) Page_size
  • 11 Downloads / 179 Views

DOWNLOAD

REPORT


OP AVONTUUR IN HET BOS

JAAR VAN 2 TOT 6

Ruimte, avontuur, fantasiespel, grenzen verkennen, op onderzoek uitgaan, de natuur aanraken. Het bos biedt legio mogelijkheden en uitdagingen voor ieder kind. Waar moet je op letten? Hoe bied je veiligheid? En wat kun je er zoal doen? TEKST MARIËLLE VAN BUSSEL FOTO’S CORTLYN SCHMITZ, ADOBESTOCK

16 KINDEROPVANG | september 2020

D

e ruimte als derde pedagoog. Ofwel: hoe maak je een ruimte tot een pedagogische ruimte? Daar wordt veel over nagedacht binnen de kinderopvang. Het bos kan zo’n pedagogische ruimte zijn. Het bos is groot en er gebeuren dingen die je in je eigen tuin niet ziet. Het is een beetje mysterieus en sprookjesachtig. Je kunt er vooral heel veel doen. ‘Het bos heeft aantrekkingskracht voor jonge kinderen, het gaat hun voorstellingsvermogen te boven’, vertelt Janneke Hagenaar van Stichting Groen Cement en onderzoeker bij het lectoraat Natuur en Ontwikkeling Kind van Hogeschool Leiden.

UITDAGING ‘Helaas’, zegt Janneke, ‘is de natuur een beetje verdwenen uit het dagelijks leven in de kinderopvang. Dat komt door de verstedelijking, door de digitale invloed op het leven van kinderen én door bezorgdheid van ouders. Vies worden is vervelend, een blauwe plek is een probleem. En dan is het bos ingaan best een

Wat kun je allemaal doen in het bos? > Peuters en kleuters houden van fantasiespel. Met takken kun je een ‘vuurtje’ maken, op een boomstam kun je een trein besturen en met een losse tak kun je brandweer spelen.  > Met dikke touwen van twintig meter lang kun je allerlei spelletjes spelen. Je kunt er een kring van maken, renspelletjes mee doen. Een voorbeeld: maak een cirkel op de grond. ‘De uil’ blijft erbuiten, ‘de muizen’ zitten binnen in ‘het nest’. De muizen gaan op zoek naar zaden en worden opgejaagd door de uil. Als ze gepakt worden, veranderen

grote uitdaging, maar het kan echt. Er zijn prachtige initiatieven waarbij peuters en kleuters een groot deel van de dag in het bos zijn. Het is goed voor hun ontwikkeling om de diversiteit in natuur te ervaren en te beleven, om op onderzoek te gaan en vragen te stellen. Dan biedt het bos, naast de tuin, het park en de moestuin echt iets extra’s.’

ONVOORSPELBAAR Het bos heeft veel te bieden, vindt Janneke. ‘Gewoon een eind rennen is al heerlijk voor peuters. Maar ook het onvoorspelbare en het avontuur. Als je naar een bos gaat, weet je nooit wat er op je pad komt. Maak dus eens niet een vooropgezet plan voor een activiteit, maar laat de natuur tot je komen en speel daarop in.’ Zie je een afgezaagde boom liggen? Ga op onderzoek uit. Waarom zou die boom afgezaagd zijn? Hoe voelt die boom nu? Kun je erop zitten of springen? Of is de stam zacht geworden? Maak een wandeling en luister naar de wind, voel het mos. Janneke: ‘Laat >

ze ook in uilen. Kinderen kunnen met het touw ook zelf verzonnen knopen leggen of figuren maken, zoals een huis of een spinnenweb. Neem gerust drie touwen mee, zodat kinderen gaan samenwerken. > Met natuurkaarten van Natuurmonumenten of Staatsbosbeheer kunnen kinderen op zoek gaan naar vlin