Klaar met leven? Ouderen en het levenseinde in psychologisch perspec

Wat leert de klinische praktijk ons over stervenskunst, verlangen naar de dood, het zelfgekozen levenseinde en angst voor de dood? Wat kan de psychologie bijdragen aan ondersteuning voor ouderen in hun allerlaatste levensfase? Ouderdom en de dood zijn onl

  • PDF / 1,746,549 Bytes
  • 113 Pages / 476.16 x 680.16 pts Page_size
  • 90 Downloads / 213 Views

DOWNLOAD

REPORT


onder redactie van: Marja Vink Saskia Teunisse Henk Geertsema

Klaar met leven? Ouderen en het levenseinde in psychologisch perspectief

ISBN 978-90-368-1093-7              ISBN 978-90-368-1094-4 (eBook) DOI 10.1007/978-90-368-1094-4 © 2016 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media BV Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën of opnamen, hetzij op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16b Auteurswet j° het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij het Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp). Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever te wenden. Samensteller(s) en uitgever zijn zich volledig bewust van hun taak een betrouwbare uitgave te verzorgen. Niettemin kunnen zij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor drukfouten en andere onjuistheden die eventueel in deze uitgave voorkomen. NUR 891 Basisontwerp omslag: Studio Bassa, Culemborg Automatische opmaak: Crest Premedia Solutions (P) Ltd., Pune, India Bohn Stafleu van Loghum Het Spoor 2 Postbus 246 3990 GA Houten www.bsl.nl

V

Voorwoord De redactie benaderde mij om een voorwoord bij dit boek te schrijven. Deze eer heb ik niet aan mij voorbij laten gaan. Ambivalentie bij het ouder worden en levenswaardering bij ouderen, maar ook zelfzorg, zelfredzaamheid en mantelzorg zijn actueel, zeker nu de toegang tot de diverse zorgvoorzieningen veel strenger bewaakt wordt en een geopolitieke decentralisatie naar het gemeenteniveau is opgedrongen. Dit boek bespreekt een aantal psychologische aspecten rond het levenseinde bij ouderen. De bijdragen zijn geschreven door psychologen en artsen met ruime ervaring in het werkveld. Het is dan ook primair bedoeld voor professionals die met ouderen werkzaam zijn, maar zal evenzeer in veel bredere kring interesse wekken. Immers, de psychologische confrontatie met het mogelijke levenseinde is van alle leeftijden en van alle situaties, kan kortstondig zijn, van langere duur of met een zekere regelmaat zich aandienen. In dit voorwoord wil ik op zoek gaan naar mogelijke maatschappelijke achtergronden van levensmoeheid bij ouderen. Door de aandacht te vestigen op de sociaal culturele veranderingen onder ouderen en een link te leggen naar het begrip levenswaardering, wil ik deze problematiek in een breder perspectief plaatsen. Vanaf 1980 stopten in vrijwel alle westerse geïndustrialiseerde landen werknemers vanaf 55 jaar massaal met werken, meestal met behoud van een groot deel van hun inkomen. De plotselinge intrede van het ver