Het evenwichtsorgaan en valpreventie
- PDF / 147,589 Bytes
- 2 Pages / 595.276 x 793.701 pts Page_size
- 85 Downloads / 168 Views
Het evenwichtsorgaan en valpreventie Aukje van Beek
Op je spreekuur krijg je soms te maken met afwijkingen aan zintuigen. Achtergrondkennis is dan handig, zodat je weet wanneer de patiënt verwezen moet worden naar de huisarts. Dit zesde artikel in deze serie gaat over het evenwicht en valpreventie. Duizeligheid, oorsuizen en misselijkheid Mevrouw Veldkamp, 42 jaar, komt op het spreekuur. Het afgelopen weekend kreeg zij zomaar acuut last van hevige draaiduizeligheid met misselijkheid, oorsuizen en verminderd gehoor links. Het duurde een uur of zes; daarna voelde ze zich uitgeput en heeft lang en diep geslapen. De volgende dag voelde ze zich wel beter, maar had nog wat last van oorsuizen. Achtergronden
Het evenwichtsorgaan (vestibulair systeem) is het zintuig dat informatie verzamelt over beweging en balans. Met het slakkenhuis (cochlea) van het gehoor ligt het in het binnenoor en vormt het samen het labyrinth in het rotsbeen (zie figuur 1); een anatomische eenheid. De informatie uit de zintuigcellen gaat via de evenwichtszenuw naar de hersenen. De evenwichtszenuw vormt samen met de gehoorzenuw de achtste hersenzenuw. Gehoorklachten en evenwichtsklachten kunnen daarom gelijktijdig optreden.1 Het evenwichtsorgaan bestaat globaal uit twee delen: de drie halfcirkelvormige kanalen en twee ‘zakjes’, de otolietorganen. De drie halfcirkelvormige kanalen staan loodrecht op elkaar. In de kanaaltjes zit een vloeistof: endolymfe. Bij beweging van ons hoofd gaat de vloeistof stromen. Zintuigcellen met kleine haartjes die in de vloeistof uitsteken, buigen door de stroming om. De halfcirkelvormige kanalen zijn gevoelig voor draaibewegingen van het hoofd. De twee otolietorganen zijn evenals de halfcirkelvormige kanalen gevuld met vloeistof en zintuigcellen waarop kleine kristallen liggen (figuur 2) die trager bewegen dan de trilharen van de haarcellen. De zintuigcellen nemen plaatsveranderingen van deze steentjes waar. In tegenstelling tot de halfcirkelvormige kanalen zijn de otolietorganen niet gevoelig voor draaibewegingen van het hoofd, maar voor versnellingsbewegingen (bijvoorbeeld in lift, auto of achtbaan). Daarnaast zorgen ze voor een goede 162
stand van het hoofd ten opzichte van de ruimte. Het vestibulaire systeem stuurt voornamelijk signalen om oog- en houdingsspieren te controleren. De samenwerking met de oogspieren zorgt voor de vestibulo-oculaire reflex, de samenwerking met de houdingsspieren (proprioceptie) zorgt voor verschillende houdingsreflexen. Evenwichtsstoornissen
Problemen op het gebied van beweging en balans geven klachten zoals (draai)duizeligheid, misselijkheid/braken en transpireren/flauwvallen/vallen. Duizeligheid treedt meestal op in aanvallen (acuut), maar kan ook constant aanwezig zijn (chronisch). Evenwichtsproblemen kunnen diverse oorzaken hebben, zoals ontstekingen, verwondingen, tumoren, systeemziekten (zoals diabetes), medicatie/intoxicatie en hart-/vaatstoornissen (bijvoorbeeld arteriosclerose en anemie3). De problemen kunnen zich voordoen in het evenwichtsorgaan zelf (neuritis vestibularis,
Data Loading...
