De ontwikkeling van kwaliteitssystemen in Nederlandse ziekenhuizen tussen 1995 en 2011

  • PDF / 235,621 Bytes
  • 8 Pages / 595.276 x 841.89 pts (A4) Page_size
  • 23 Downloads / 178 Views

DOWNLOAD

REPORT


Dit artikel beschrijft de ontwikkeling van kwaliteitssystemen in Nederlandse ziekenhuizen tussen 1995 en 2011. Door middel van longitudinaal vragenlijstonderzoek onder alle Nederlandse ziekenhuizen in 1995, 2000, 2005, 2007 en 2011 is de ontwikkeling van kwaliteitssystemen bepaald. In 1995 bevond 52% van de deelnemende ziekenhuizen zich nog in de voorbereidende fase van de ontwikkeling van een kwaliteitssysteem terwijl in 2011 53% van de deelnemende ziekenhuizen in het bezit was van alle benodigde onderdelen voor een kwaliteitssysteem. In 2011 heeft 45% van de ziekenhuizen deze onderdelen ook weten te integreren tot een systeem voor continue kwaliteitsverbetering waarmee de hoogste fase van ontwikkeling van het kwaliteitssysteem is bereikt. Als de ontwikkeling van kwaliteitssystemen voor alle onderdelen van het kwaliteitssysteem apart wordt bekeken is te zien dat deze ontwikkeling niet voor elk onderdeel op dezelfde manier is verlopen. Ook blijkt dat kwaliteitssystemen van grotere ziekenhuizen zich in een hogere fase van ontwikkeling bevinden. Vervolgonderzoek zou zich moeten richten op aanvullende verklaringen van de verschillen in ontwikkelingsfase tussen ziekenhuizen en de effecten van kwaliteitssystemen op de kwaliteit van zorg.

Trefwoorden: kwaliteitssysteem, ziekenhuizen, kwaliteitsmanagement, implementatie I n l ei d i n g Dit artikel beschrijft de ontwikkeling van kwaliteitssystemen in Nederlandse ziekenhuizen tussen 1995 en 2011. In 1996 is in Nederland de Kwaliteitswet Zorginstellingen (KWZ) ingevoerd.1 Deze wet verplicht alle zorginstellingen om de eigen kwaliteit te bewaken, te beheersen en te verbeteren. De KWZ stelt vier eisen aan zorginstellingen: zij dienen verantwoorde zorg te leveren, beleid te hebben dat gericht is op kwaliteit, een kwaliteitssysteem te implementeren en een kwaliteitsjaarverslag op te stellen.2 Als reactie op deze eisen zijn zorginstellingen gestart met het opzetten en implementeren van kwaliteitssystemen. Deze kwaliteitssystemen richten zich op het bewaken van zorgprocessen en de preventie van onbedoelde schade als gevolg van medisch handelen, door het scheppen van randvoorwaarden voor het verbeteren van de kwaliteit van zorg.3,4 In 1995 is de implementatie van kwaliteitssystemen in alle zorgsectoren voor het eerst in kaart gebracht, gevolgd door een meting in 2000.3-6 Uit een vergelijking van de resultaten van beide metingen bleek dat de ontwikkeling 1 2 3

NIVEL- Nederlands Instituut voor onderzoek van de Gezondheidszorg, Utrecht Departement Sociale Geografie en Capaciteitsgroep Sociologie, Universiteit Utrecht, Utrecht EMGO+ Instituut, Vrije Universiteit Amsterdam, Amsterdam

niet zo voorspoedig was verlopen als men had gehoopt. Een van de maatregelen die toen is genomen om de ontwikkeling te versnellen betrof een landelijk actieprogramma voor ziekenhuizen genaamd Sneller Beter. Dit actieprogramma werd op 20 november 2003 gelanceerd op initiatief van het Ministerie van Volksgezondheid, de Orde van Medisch Specialisten, de NVZ vereniging van ziekenhuizen en Verpleegkundigen e