Verhaal halen
- PDF / 42,450 Bytes
- 1 Pages / 595.276 x 841.89 pts (A4) Page_size
- 82 Downloads / 148 Views
Verhaal halen Ingeborg van den Bold
‘Zinloos werk is beter te dragen als je met een troepje bent.’ Dit antwoord geeft Maarten Koning in Het Bureau aan een werknemer die zijn contract van twee dagen nog eens met de helft wil inkorten. Dat moet toch kunnen, hij is immers al ingewerkt. Voskuils alter ego betoogt echter dat het niet om werken gaat, maar om aanwezig zijn. Samen is het werk immers beter te verdragen. Kun je werk als nog doellozer omschrijven? Is dit de waarde van werk, aanwezig zijn zodat anderen het volhouden?
Als het verhaal van de persoon in de spreekkamer geen gestalte kan krijgen, dan gebeurt er niets. Zelf open staan en echt durven zijn, helpt om het verhaal van de cliënt niet in de weg te zitten. Vaak lukt dat, soms lukt dat onvoldoende. Maar soms is er ook gewoon geen verhaal. In ieder geval niet over ziekte of onvermogen. Dan ben ik alleen een obstakel voor het voortduren van een uitkering die al tien jaar probleemloos wordt uitbetaald. Dan maar zo goed mogelijk dat obstakel zijn.
Welk verhaal maak je van je werk? Op de sportschool zag ik een oudere fysiotherapeut die een paar keer per week les geeft aan meervoudig gehandicapten. Voetje voor voetje loopt hij achteruit en leidt met zijn beide handen de handen van een vrouw die bijna blind, krom gegroeid en verstandelijk beperkt is en samen komen zij vooruit. Zijn hele houding vertelt het verhaal van liefde en zorg dat hij van zijn werk maakt. Een collega zei eenvoudig: ‘De zin van mijn werk is naar eer en geweten mijn werk doen en mensen geven waar zij recht op hebben.’ Mooi gezegd.
Het vinden van een authentiek verhaal wordt moeilijk als de taalbarrière in de weg blijft staan. Een vrouw verscheen op mijn spreekuur met haar man als tolk. Een risico. Ze zit al tien jaar te zeiken, hij zegt het letterlijk in vrijwel accentloos Nederlands. Hij heeft er hartklachten van gekregen. Er is wat metacommunicatief ingrijpen voor nodig voordat de man het op zich neemt om te vertalen, zij zegt immers toch nooit wat belangrijk is. Weliswaar hoef ik me verder niet in hun relatieproblemen te mengen, maar omdat de causaliteit van de klachten beoordeeld moet worden, kan ik deze als mogelijke oorzaak ook niet negeren. Ik zeg dat ik de indruk krijg dat er ook relatieproblemen zijn. Dat bevestigt de man en hij voegt eraan toe dat zijn vrouw het heel normaal vindt dat hij moet lijden. Als ik hem vraag dit te vertalen en het antwoord van de vrouw zowaar ook weer terugkomt, krijg ik voor het eerst het gevoel dat er goed vertaald is. De taalbarrière is geslecht. Maar naar haar verhaal kan ik verder alleen nog gissen. Mijn rol is uitgespeeld. ‘Ik kom hier voor mijn rugklachten. Ik heb pijn in mijn rug. Mijn relatie is goed. Zeg dat maar tegen haar.’
Een verhaal maken van werk. Voskuil heeft dit tot het uiterste gedaan. In de vijfduizend pagina’s van zijn kantoorcyclus verschijnt in alle zinloosheid de zin. In de poging alles te beschrijven, wordt pas duidelijk dat ieder verhaal een selectie is en niet zonder standpunt kan. Wij beoordelen het verhaal van onze cliënten
