Peuters die niet praten

  • PDF / 4,567,429 Bytes
  • 3 Pages / 595.276 x 841.89 pts (A4) Page_size
  • 42 Downloads / 205 Views

DOWNLOAD

REPORT


KINDEROPVANG | december 2020

JAAR VAN 2 TOT 4

SELECTIEF MUTISME

PEUTERS

die niet praten

Peuters kletsen meestal de oren van je hoofd. Een stil kind valt dan extra op. Misschien is het kind gewoon erg verlegen, maar het kán ook selectief mutisme zijn. Dit is een angststoornis waarbij het kind op bepaalde momenten niet of nauwelijks durft te praten. TEKST WEIJA STEFFENS FOTO’S ADOBESTOCK, ISTOCK

M

isschien herken je het type kind wel: het oogt stil, verlegen, onzeker. Op de groep praat het niet of nauwelijks. Het kind maakt weinig contact met andere kinderen en vermijdt oogcontact met pedagogisch medewerkers. Bij het spelen staat het vaak aan de zijlijn. Vaak denken we dat zo’n kind extreem verlegen is. Maar soms is er meer aan de hand.

WAT IS SELECTIEF MUTISME? Ongeveer 1 op de 1000 kinderen in Nederland heeft selectief mutisme. Deze kinderen durven in sommige situaties niet te praten, terwijl ze dat in andere situaties heel goed kunnen. Ze praten bijvoorbeeld thuis normaal, maar (bijna) niet tegen onbekenden, bij familieleden die ze niet zo vaak zien of op andere plekken dan thuis. In die ‘selectieve situaties’ klappen deze kinderen dicht en blokkeren ze.

EEN VORM VAN ANGST Eustache Sollman is gespecialiseerd in selectief mutisme. Hij schreef het boek Breek de stilte en werkt bij de stichting Speciaal Onderwijs Twente en Oost Gelderland (SOTOG). De oorzaak van selectief mutisme is angst, vertelt hij. ‘Bij

die angst spelen kind- en familiefactoren een rol, zoals genetische aanleg (erfelijkheid). Maar het kan ook zijn dat een kind van nature een kat-uit-de-boom-kijker of angstig is. Of dat de omgeving van het kind niet meewerkt, bijvoorbeeld bij een kind dat opgroeit op een afgelegen boerderij en weinig in contact komt met andere kinderen. Dat kan leiden tot angst, stress of zwijgen in onbekende sociale situaties.’ Selectief mutisme is meer dan ‘gewoon’ extreme verlegenheid, benadrukt Eustache. Niet alleen durven deze kinderen niet te praten, ze hebben vaak ook andere problemen. Zo kunnen ze vaak moeilijk keuzes maken en hebben ze moeite met veranderingen of in de belangstelling staan. Maar er kunnen ook problemen ontstaan met eten en drinken of zindelijkheid.

LICHAAMSTAAL Viviyanti Keijmis herkent de symptomen. Haar dochter Indy (8) heeft selectief mutisme. Indy was als dreumes al heel erg verlegen. Daarom besloten haar ouders haar toen ze drie jaar was naar de peuterspeelzaal te brengen. Ze hoopten dat het door meer contact met leeftijdsgenootjes wel goed zou komen. ‘Al snel kregen we van de pedagogisch medewerkers terug dat Indy enorm stil en verlegen was op de groep en dat ze bijna niet praatte met de pedagogisch medewerkers. We waren verbaasd, we wisten wel dat ze verlegen was, maar thuis staat haar mond niet stil. Ze had gewoon meer wentijd nodig, dachten we, en lieten het daarbij.’ Als Indy bijna vier jaar wordt en afscheid neemt van de groep, mogen haar ouders bij dit speciale moment aanwezig zijn. ‘Eerlijk gezegd schrokken we van wat we zagen. Er werd best veel van Indy verwacht: ze moest een verja