Onzichtbare druppeltjes, onzichtbaar licht
- PDF / 1,336,153 Bytes
- 2 Pages / 595.276 x 841.89 pts (A4) Page_size
- 73 Downloads / 141 Views
ONZICHTBARE DRUPPELTJES, ONZICHTBAAR LICHT De lucht van een hele ruimte steriliseren met behulp van ultraviolet licht? In de eerste helft van de twintigste eeuw werden daarmee goede resultaten behaald, maar alleen tijdelijk. Vandaag is hiervoor hernieuwde belangstelling, niet in het minst voor de tandartspraktijken. door Frank Heynick
H
et lijkt voor ons zo vanzelfsprekend, en helemaal in deze tijd van pandemie: bepaalde infectieziekten kunnen van mens tot mens (of van dier tot mens, enz.) via de lucht overgedragen worden. Maar in de laatste decennia van de negentiende eeuw – de glorietijd van de ‘microbenjagers’ – lag dat niet zo voor de hand. Een voor een werden de vectoren bij het verspreiden van infectieziekten en de verantwoordelijke pathogenen ontdekt. Maar pas in het laatste jaar van die eeuw publiceerde de Duitse bacterioloog Carl Georg Flügge zijn artikel ‘Die Verbreitung der Phthise durch staubförmiges Sputum und durch beim Husten verspritzte Tröpfchen’ (Phthise staat daarin voor tbc). In de jaren dertig, veertig en vijftig van de twintigste eeuw werden op dit gebied grote vorderingen geboekt door de Amerikaan William Firth Wells, een excentrieke wetenschapper, die ook weleens psychotische aanvallen kreeg. Wells schreef onder andere over onzichtbare druppeltjes speeksel bij het uitademen en praten. Het vocht daarvan verdampt, maar de pathogenen blijven (als de persoon met bijvoorbeeld de griep geïnfecteerd is) een tijd in de lucht hangen.
Zonlicht Hoe was deze verspreiding van ziekten via de lucht te bestrijden?
In 1899 publiceerde Carl Georg Flügge over besmetting door druppeltjes speeksel in de lucht.
44 TANDARTSPRAKTIJK | november 2020
De Amerikaanse medisch-dentaal historicus dr. Frank Heynick heeft ruim vijfhonderd artikelen en een aantal boeken gepubliceerd. Alvorens in Groningen tot doctor in de geneeskunde te promoveren studeerde hij industriële vormgeving, geschiedenis, taalwetenschap en psychologie. Hij doceert aan de New York University.
Rond 1865 (dus vóór de ontdekkingen van Flügge en Wells) voerde de vermaarde Schotse chirurg Joseph Lister het antiseptische beleid in. Hierbij werden niet alleen handen, instrumenten en operatiewonden met carbolzuur ontsmet, dit middel werd ook in de operatiezaal in de lucht gesprayd. Maar Lister stopte ermee omdat deze nevel nadelig was voor de luchtwegen en longen van het medisch personeel en de patiënten. William Wells had een alternatief voorstel: ziekenhuizen (en andere instellingen) met onzichtbaar licht desinfecteren. Al in 1845 publiceerde de Oostenrijkse arts en natuurwetenschapper Ludwig Karl Schmarda zijn artikel ‘Der Einfluss des Lichtes auf die Infusionsthierchen’. Deze benadering was nog weinig praktisch van aard, want de rol van micro-organismen bij overdraagbare ziekten had toen weinig aanhangers. Laat in de jaren zeventig van de negentiende eeuw, toen de ziektekiemtheorie in
Het uv-licht maakt het DNA van de pathogeen kapot. Zo kan die zich niet vermenigvuldigen.
In de jaren 1930 werden onzichtbare stralen ook voor andere doeleinden g
Data Loading...
