Gezondheidsvaardigheden: waarom doen ze er toe?
- PDF / 179,352 Bytes
- 3 Pages / 595.275 x 841.89 pts (A4) Page_size
- 2 Downloads / 169 Views
Forum biedt onder meer plaats aan ingezonden commentaren en reacties,
Jany Rademakers 1
korte praktijkbijdragen, congresverslagen
Wat z i j n g e z o nd h e i d s va ar d i g he d e n ? Er zijn veel verschillende definities van gezondheidsvaardigheden.2 Sommige leggen vooral de nadruk op functionele competenties (lezen, rekenen) en op cognitieve aspecten van informatieverwerking (begrijpen, beoordelen). Andere zijn breder en kijken ook naar de motivatie van mensen om iets aan hun gezondheid of aan zelfmanagement te willen doen. En als ze dat willen, of ze bijvoorbeeld het zelfvertrouwen en de sociale vaardigheden hebben om dit ook in de praktijk te brengen, zelf of met de hulp van anderen. Een definitie die zich vooral beperkt tot de cognitieve aspecten is die van het Europese HLS-EU onderzoek:2,3 ‘Gezondheidsvaardigheden zijn de vaardigheden van individuen om informatie over gezondheid te verkrijgen, te begrijpen, te beoordelen en te gebruiken bij het nemen van gezondheidsgere-
lateerde beslissingen’. Een voorbeeld van een bredere definitie van gezondheidsvaardigheden is die van de WHO: ‘The cognitive and social skills which determine the motivation and ability of individuals to gain access to, understand and use information in ways to promote and maintain good health’.4 Uit het HLS-EU onderzoek dat in acht Europese landen werd uitgevoerd blijkt dat het in Nederland relatief goed gesteld is met de gezondheidsvaardigheden.3 Toch wordt ook in ons land het niveau van gezondheidsvaardigheden bij bijna drie op de tien volwassenen (29,7%) gecategoriseerd als problematisch of zelfs inadequaat. Bijna e´e´n op de tien Nederlanders geeft zelf aan veel moeite te hebben met informatie over gezondheidszorg en –bevordering.5 Vooral ouderen, lager opgeleiden en mannen doen het in dit opzicht slechter. Het is belangrijk te bedenken dat mensen hun vaardigheden in een bepaalde context moeten gebruiken. Gezondheidsvaardigheden worden belangrijker naarmate die context ingewikkelder is. Medische informatie (bijvoorbeeld in folders, bijsluiters van medicijnen en op internet) en het taalgebruik van zorgverleners zijn vaak erg gecompliceerd. Ook organisatorische aspecten van de zorg zoals de bewegwijzering in ziekenhuizen of een afsprakensysteem via de computer kunnen voor mensen met lagere gezondheidsvaardigheden een probleem vormen.
D e r e l e van t i e va n g e z on d h e i d s va a r d i g h e d e n voo r d e vol k s g e z on d h e i d Mensen met lagere gezondheidsvaardigheden rapporteren zelf vaker een matige of slechte gezondheid en hebben ook objectief minder goede gezondheidsuitkomsten.6 Daarbij gaat het om het vaker voorkomen van bepaalde ziekten (zoals astma, diabetes, kanker, hart- en vaat-
en boekbesprekingen. Aanwijzingen inzake lengte, opmaak en wijze van inzending (per e-mail) zijn verkrijgbaar bij het redactiesecretariaat. De redactie behoudt zich het recht voor om te redigeren en/of te bekorten.
Forum
‘Gezondheidsvaardigheden’ is de gangbare Nederlandse vertaling voor de term ‘health literacy’. Met gezondheidsva
Data Loading...