Nieuwe situatie, oude patronen

  • PDF / 228,775 Bytes
  • 3 Pages / 609.449 x 807.874 pts Page_size
  • 61 Downloads / 486 Views

DOWNLOAD

REPORT


die niet door één deur kunnen of soms elkaars bestaan zelfs verzwijgen. Iedere zorgverlener in de dementiezorg kent situaties waarin de last van soms al decennia oude familiebetrekkingen tot complicaties en conflicten leidt. Een eenvoudig familiestatuut kan daarin volgens familietherapeut Else-Marie van den Eerenbeemt een wereld van verschil maken. Redacteur Theo Royers sprak met haar.

E

en zorgmedewerker vertelt dat zij en haar collega’s erg geschrokken zijn. Ze kregen een telefoontje van een dochter die informeerde hoe het met haar moeder ging. Deze dochter was voor de zorgmedewerkers echter volledig onbekend. Haar zus, die in het verpleeghuis de contactpersoon voor de familie was, had haar als het ware verzwegen. Na een conflict tussen de twee zussen had de een moeder in huis gehaald; de ander had zich teruggetrokken. Uiteindelijk was het de zorgende dochter teveel geworden en was moeder naar het verpleeghuis ver-

26

• oktober 2020

huisd, waar ze na korte tijd overleed. En nu moest de zorgmedewerker dus aan de onbekende dochter vertellen dat haar moeder enkele weken eerder gestorven was en inmiddels was gecremeerd. ‘Heel herkenbaar,’ zegt familietherapeut Else-Marie van den Eerenbeemt: ‘Hoe moeilijk ook, er blijft niets anders over dan vertellen: “We begrijpen hoe verschrikkelijk dit voor u is. Wilt u nog eens komen om er verder over te praten, want het moet heel verdrietig voor u zijn.” En dan zeggen hoe moeder gestorven is: “Uw moeder is heel rustig heengegaan, ze lag te slapen, heel erg dat u dit niet wist.” Zo geef je de verguisde zus toch een indruk van moeders laatste momenten en toegang tot de feiten.’

EIGEN WAARHEID Else-Marie van den Eerenbeemt werd opgeleid bij de Hongaars-Amerikaanse psychiater en familietherapeut Ivan Boszormenyi-Nagy en maakte in de decennia erna naam als familietherapeut, publicist en spreekster op con-

gressen en op radio en televisie. Drie van haar bekendste boeken zijn De Liefdesladder (2003), Door het oog van de familie (2008) en Wie krijgt de gouden armband van moeder? (2012). Wederkerigheid en passend geven en ontvangen zijn voor haar belangrijke uitgangspunten als het over mantelzorg en de invloed daarvan op de verhoudingen tussen verschillende familieleden gaat. De verdeling tussen geven en ontvangen is niet langs een meetlat te leggen of op een weegschaal af te wegen, zo schrijft Else-Marie in De Liefdesladder: ‘Het gaat erom hoe de betrokkenen zelf hun ‘‘geven’’ en ‘‘nemen’’ ervaren in een specifieke relatie. Als iemand die verdeling als nietrechtvaardig beleeft, dan kunnen relaties binnen de familie uit balans raken.’ En dat kan leiden tot conflicten, misverstanden en veel verdriet. ‘Alle kinderen hebben hun eigen waarheid over hun ouders,’ zegt Else-Marie, ‘en die waarheden stroken vaak niet met elkaar. Als je vier kinderen spreekt van één gezin, kun je vier beelden van een vader en van een moeder hebben.

je zus af en toe een bos bloemen, en zeg dat je zo blij bent dat ze voor moeder zorgt. Probeer op die manier weer toegang tot moeder te krijgen.’’ Erkenning v