Nut van doelen
- PDF / 1,079,719 Bytes
- 2 Pages / 439.37 x 666.142 pts Page_size
- 40 Downloads / 186 Views
Nut van doelen Jaap van der Stel
Zonder doelen gaat het slecht met ons. Ze zijn essentieel in ons bestaan, maken ons minder op onszelf gericht, geven voldoening. Het stellen van doelen is cruciaal voor zelfregulatie en psychisch welzijn; toch staan mensen er weinig expliciet bij stil. Persoonlijke effectiviteit bereik je door te focussen op je doelen en verbinding te leggen met je kernwaarden. Er is wetenschappelijk bewijs dat een doelgericht leven het ouder wordende brein beschermt. Een sterk gevoel een doel in je leven te hebben houdt ouderen vitaal, blijkt uit hersenonderzoek. Ook is bekend dat het laten voorspellen wat terechtkomt van belangrijke persoonlijke doelen, de realisatie van die doelen versterkt (Chandon et al. 2011). Verder weten we dat het beter bereiken van je doelen gerelateerd is aan zelfwaardering en optimisme. Zelfcompassie lijkt daarbij een factor te zijn. Maar experimenten rondom zelfcontrole tonen aan dat het stellen van te restrictieve doelen averechts gedrag in de hand werkt. Hetzelfde geldt voor het streven naar perfectie. Dat is vaak gebaseerd op niet-realistische doelen en daardoor schadelijk. Hoe het ook zij, het hartstochtelijk nastreven van doelen lijkt zinvol en er zijn talloze routes om daarin succesvol te zijn. Trouwens, onze hersenen kunnen tegelijkertijd meer doelen stellen dan we feitelijk voor ogen hebben. Belangrijk is wel dat we bij het bereiken van doelen vooruitgang ervaren. Dat lukt het beste als we ons van doelen, ook wanneer ze minder concreet zijn - zoals een plezierige partner - ook echt een voorstelling kunnen maken. Visualiseren kan daarbij helpen. In de psychische zorg hebben we vaak te maken met mensen die in de knoop zitten met hun persoonlijke doelen of die moeite hebben ze te realiseren. We zoeken samen met de cliënt naar aangrijpingspunten voor herstel. Herstel gaat als bekend in vieren. Te onderscheiden zijn klinisch herstel (verminderen van symptomen), maatschappelijk herstel (verbeteren van deelname aan de samenleving), functioneel herstel (herstellen of ontwikkelen van het zelfregulatieve vermogen) en persoonlijk Dr. dr. J. van der Stel () Leiden, Nederland e-mail: [email protected] 228
Verslaving (2015) 11:228–229, DOI: 10.1007/s12501-015-0040-z © Bohn Stafleu van Loghum 2015 Published online: 3 November 2015
Verslaving (2015) 11:228–229
229
herstel (reflectie op waarden en identiteit, ontwikkelen van motivatie en, niet te vergeten, aandacht voor zingeving; Van der Stel 2015). Die vier aspecten van herstel staan niet in een logische volgorde; de route die cliënten bewandelen is voor iedereen anders. Daarbij komt dat de doelen van deze aspecten van herstel van elkaar verschillen en hoe ze zich tot elkaar verhouden is eveneens individuspecifiek. Daardoor kunnen rigide zorgprogramma’s, waarin de doelen al zijn vastgesteld, averechts uitpakken of in ieder geval nutteloos blijken voor dit individu. Afhaken en terugval lijken inherent aan het werk in de verslavingszorg. Toch is dat nog maar de vraag. Kortgeleden werd ik aan het denken gezet door e
Data Loading...
