Risico-indicatoren van emotionele stoornissen bij mantelzorgers

  • PDF / 234,625 Bytes
  • 8 Pages / 595.276 x 841.89 pts (A4) Page_size
  • 20 Downloads / 159 Views

DOWNLOAD

REPORT


Nederland telt ongeveer 3,5 miljoen mantelzorgers. Gezien de voortschrijdende vergrijzing en extramuralisering van de zorg, zal dit aantal in de toekomst waarschijnlijk toenemen. Kennis over de relatie tussen het geven van mantelzorg en psychische stoornissen bij de mantelzorger is beperkt. Met gegevens van de tweede meting van de ’Netherlands Mental Health Survey and Incidence Study-2’ (NEMESIS-2), een landelijke cohort studie naar psychische aandoeningen onder volwassen Nederlanders (n=5303; 21-68 jaar) onderzochten wij met een gestructureerd diagnostisch interview de prevalentie van stemmings- en angststoornissen (twee veelvoorkomende psychische stoornissen, hierna aangeduid met emotionele stoornissen). Daarnaast zijn risico-indicatoren voor deze stoornissen bepaald bij mantelzorgers. Mantelzorg werd breed gedefinieerd als het verlenen van enigerlei zorg aan een hulpbehoevende uit het sociale netwerk. Een derde van de respondenten verleende mantelzorg (31,1%), deze zorg varieerde in tijd ( 8 uur/week: 32,1%) en duur ( 1 jaar: 48,7%). Mantelzorgers hadden niet vaker een emotionele stoornis dan andere, vergelijkbare, Nederlanders. Geen betaald werk hebben, zonder partner wonen, beperkte sociale steun ervaren, zorg verlenen aan een eerstegraads familielid, partner of vriend, en mantelzorg bieden in de vorm van emotionele steun verhoogden het risico op een emotionele stoornis onder mantelzorgers. Deze risico-indicatoren kunnen gebruikt worden om preventieprogramma’s af te stemmen op kwetsbare mantelzorgers.

Trefwoorden: mantelzorg, stemmings- en angststoornissen, risico-indicatoren, algemene bevolkingsstudie I n l ei d i n g Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) telde Nederland in 2008 ongeveer 3,5 miljoen mantelzorgers, gedefinieerd als volwassenen die zorg verlenen aan een hulpbehoevende in hun directe omgeving.1 Vanwege de voortschrijdende vergrijzing en het overheidsbeleid dat erop gericht is de kosten van de gezondheidszorg te beperken, zal het aantal mantelzorgers in de toekomst waarschijnlijk toenemen.2 Een groot deel van de mantelzorgers ervaart een ernstige (fysieke, psychische of tijd) belasting als gevolg van het verlenen van mantelzorg.1 Uit de Gezondheidsmonitor 20123 bleek dat een op de zeven mantelzorgers die intensief ( 8 uur per week) of langdurig ( 3 maanden) zorg verleent, zich zwaar belast voelen. Hoewel ervaren belasting dus vaak voorkomt bij mantelzorgers, is het onduidelijk in hoeverre het verlenen van mantelzorg ook samenhangt met de aanwezigheid van psychische stoornissen, zoals stemmings- of angst1

Trimbos-instituut, Utrecht

stoornissen. Hiernaar is in Nederland geen systematisch onderzoek gedaan. Uit meerdere buitenlandse studies blijkt dat mantelzorg verlenen geassocieerd is met psychische problemen, waaronder depressieve stemming.4-7 Hierbij moeten drie kanttekeningen geplaatst worden. Ten eerste zijn deze bevindingen voornamelijk gebaseerd op steekproeven verzameld via zorginstellingen of via patie¨nten. De mantelzorgers in deze studies verlenen vaak intensievere zorg