Bewijs van hoog niveau?
- PDF / 307,006 Bytes
- 2 Pages / 595.276 x 841.89 pts (A4) Page_size
- 27 Downloads / 165 Views
Bewijs van hoog niveau? André Weel
Tien jaar geleden doceerde ik met veel bevlogenheid de toen nog nieuwe doctrine evidence-based medicine (EBM) en de betekenis daarvan voor het professioneel handelen voor bedrijfs- en verzekeringsartsen. Inmiddels zijn alle Nederlandse bedrijfs- en verzekeringsartsen via opleiding of nascholing met het paradigma in aanraking geweest. Zij hebben geleerd om – vooral met PubMed – te zoeken naar antwoorden op hun praktijkvragen. De doctrine kent enthousiaste beoefenaren. Traditionele behandelmethoden worden op de pijnbank van het effectiviteitsonderzoek gelegd. Zo heeft het College voor zorgverzekeringen (CVZ) geconstateerd dat psychoanalyse geen te verzekeren prestatie is op grond van de Zorgverzekeringswet: ‘Psychoanalyse voldoet niet aan de stand van wetenschap en praktijk omdat er onvoldoende kwalitatief adequate studies over de effectiviteit in de praktijk te vinden zijn.’ CVZ vervolgt: ‘Bij het zoeken naar evidence zijn de auteurs van de review afgedaald tot het niveau van vergelijkende cohortstudies. Evidence van nog lager niveau dan opgenomen in de review kan niet verantwoord leiden tot de conclusie dat psychoanalyse effectief zou zijn.’ In Jules Vernes’ Naar het middelpunt der aarde dalen de onderzoekers voortdurend af, in de hoop al observerend en redenerend meer te weten te komen over de structuur van het binnenste van onze planeet. Hoe lager hoe beter. Maar het CVZ legt de lat hoog en neemt alleen gecontroleerde én gerandomiseerde studies, liefst geaggregeerd tot metaanalyse of systematic review, serieus. De psychoanalyse heeft het niet gehaald. U mag op de divan plaatsnemen, maar trekt daarvoor zelf de portemonnee. Het CVZ sluit niet uit dat psychoanalyse effectief is. Het is alleen niet onderzocht. Vanwege de zeer lange duur van de behandeling en de onmogelijkheid van blinderen is effectiviteit heel lastig aan te tonen. Gebrek aan bewijs dus. In de rechtszaal is dat reden tot vrijspraak. EBM is ooit door de Canadese arts David Sackett gedefinieerd als the conscious, explicit and judicious use of current best evidence. Deze definitie laat alle ruimte voor artsen om aan de hand van dat beste bewijs tot goed preventief of curatief handelen te komen. Zeker als zij daarbij hun klinische expertise én de voorkeuren van hun patiënten laten meewegen. So far so good. Maar EBM is niet beperkt gebleven tot de spreekkamer van de dokter.
TBV 20 / nr 1 / januari 2012
Het leerstuk van het beste bewijs is ook geadopteerd door verzekeraars, zorgmanagers en de overheid. Beleidsmakers op Volksgezondheid, verzekeraars en subsidieverstrekkers zijn ermee aan de haal gegaan. En dat alles in een vanuit historisch perspectief verbluffend korte periode van twee decennia.* Hoog tijd om kritische kanttekeningen te plaatsen bij de universele toepassing die het EBM-paradigma lijkt te krijgen. Binnen het EBM-paradigma past dat men streeft naar bewijs op het hoogste niveau. Hoog bewijs verdrijft laag bewijs. Op internet kun je tientallen evidence-piramides vinden die die bewijsniveaus illustreren. We
Data Loading...
