Lachgas: een drug met vele gezichten

  • PDF / 3,391,227 Bytes
  • 3 Pages / 609.449 x 807.874 pts Page_size
  • 106 Downloads / 237 Views

DOWNLOAD

REPORT


Lachgas: een drug met vele gezichten Rani Punwasi, Hanneke Rijkels­Otters

Bevriezingsletsel aan de lippen of aan de binnenzijde van de bovenbenen, neurologische of hematologische aandoeningen door een vitamine B12-tekort. Op het eerste gezicht zijn dit ziektebeelden die niet een en dezelfde oorzaak lijken te hebben. Toch kunnen ze de acute dan wel subacute complicaties van de partydrug lachgas zijn. Lachgas heeft in korte tijd veel aan populariteit gewonnen. Daarnaast lijken er steeds meer gezondheidsincidenten met lachgas plaats te vinden. Een deel van de gebruikers ziet lachgas nog steeds niet als een drug, waardoor het bij de (drugs)anamnese wellicht niet aan de orde komt. Kennis over de achtergrond, het gebruik en de bekende en minder bekende complicaties van lachgas dragen bij aan vroege herkenning van de eraan gerelateerde ziektebeelden. GEBRUIK VAN LACHGAS Lachgas (ofwel distikstofmonoxide, N2O) is een kleur- en geurloos gas dat in de 18de eeuw door de Engelse scheikundige Joseph Priestley is ontdekt.1 Van oudsher werd het gas als

CASUS 1

Een 20­jarige vrouw meldt zich op het spreekuur vanwege ‘een wond’ op haar linkerbeen die nu een dag oud is. Uit de anamnese blijkt dat de laesie is ontstaan doordat ze een lachgasballon wilde vullen via een tank die ze tussen haar benen had geklemd. Omdat ze al een aantal lachgasballonen had gebruikt, was haar de wond in eerste instantie niet opgevallen. Bij lichamelijk onderzoek is aan de mediale zijde van het linkerbeen een grijswitte laesie ter grootte van een sinaasappel te zien, met centraal een kleine, intacte blaar. Omdat de vrieswond al enige tijd geleden is ontstaan, is opwarmen niet nodig en verzorgt de huisarts de vrieswond met een vetgaas.

CASUS 2

Een 27­jarige man die sinds zijn vierde veganist is, meldt zich op het spreekuur vanwege vermoeidheidsklachten. Hij vraagt zich af of er sprake kan zijn van bloedarmoede. Behalve een cannabisverslaving is de voorgeschiedenis van de patiënt blanco. Aanvullend onderzoek laat een vitamine B12­deficiënte anemie zien, waarna de patiënt met vitamine B12­suppletie start. Een maand na suppletie is een verdere daling van het vitamine B12­gehalte te zien en is het Hb­gehalte gelijk gebleven. De patiënt geeft aan therapietrouw te zijn en ontkent alcohol te gebruiken. Wel vertelt hij sinds een aantal maanden naast de gebruikelijke joint ook lachgas per ballon te gebruiken. Hij stopt met lachgasgebruik en de vitamine B12­suppletie wordt opgehoogd. Na een maand normaliseren het vitamine B12­ en Hb­gehalte.

52

HUISARTS EN WETENSCHAP NOVEMBER WETENSCHAP  november 2020

narcosemiddel gebruikt.2 Doordat er sterkere en geschiktere narcotica beschikbaar kwamen, is lachgas inmiddels nagenoeg uit de operatiekamer verdwenen. Medicinaal lachgas (50% lachgas en 50% zuurstof) wordt door tandartsen, door ambulancepersoneel en bij kinderen nog wel gebruikt voor kortdurende anesthesie.3,4 Lachgas wordt ook gebruikt in de voedingsindustrie als drijfgas voor slagroomspuiten en om het vermogen van verbrandingsmotoren te vergroten.5 Vanaf het