Medicalisering van ziekteverzuim: is de verzekeringsarts het probleem?

  • PDF / 125,628 Bytes
  • 7 Pages / 595.276 x 841.89 pts (A4) Page_size
  • 100 Downloads / 204 Views

DOWNLOAD

REPORT


Medicalisering van ziekteverzuim: is de verzekeringsarts het probleem? Tin eke Pi n c h as i k, J o ke H ar m s e n, A l i e G o etts c h, I nge van Oos ten

S A M E N VAT T I N G

Doel. Dit onderzoek dient om inzicht te krijgen in eventuele medicalisering van het ziekteverzuim bij de sociaal-medische begeleiding door de verzekeringsarts van de vangnetpopulatie. Methode. Aan de hand van literatuurstudie is het begrip ‘medicalisering’ geoperationaliseerd en een checklist opgesteld. Vervolgens is een verkennend kwalitatief onderzoek uitgevoerd, waarbij dossiers zijn geanalyseerd van zestig vangnetgevallen met een ziekteverzuim van minimaal 6 maanden, met rapportages van 36 verschillende verzekeringsartsen. Resultaten. Met medicalisering wordt in dit onderzoek bedoeld dat de ziektewetbeoordeling eenzijdig gericht is op de medische klachten, met te weinig aandacht voor de arbeidsmogelijkheden. Zevenmaal bleek sprake van medicalisering door de verzekeringsarts, maar dit was in deze gevallen zelden de enige reden van een latere uitstroom dan noodzakelijk. Diverse andere factoren bleken indirect van invloed op medicalisering van het ziekteverzuim, zoals meervoudige psychosociale problematiek, lange wachttijden in de curatieve sector, het uitblijven van re-integratie door de werkgever bij zieke werknemers met een tijdelijk dienstverband en overdrachtsmomenten in het begeleidingsproces. Conclusie. Uit dit verkennend onderzoek komt naar voren dat bij medicalisering van ziekteverzuim de verzekeringsarts maar zeer beperkt het probleem is.

De laatste decennia van de vorige eeuw nam het aantal arbeidsongeschikte werknemers steeds meer toe en dreigde rond de eeuwwisseling zelfs het miljoen te bereiken. Hierdoor werden de collectieve lasten zo hoog, dat ze nauwelijks meer waren op te brengen. Het bleek dat veel arbeids-

C.C.M. Pinchasik is werkzaam als verzekeringsarts op de afdeling Ziektewet Amsterdam. J. Harmsen is beleidsmedewerker/onderzoeker op het Centraal Expertise Centrum van SMZ. A. Goettsch en I. van Oosten zijn werkMEDICALISERING,

zaam als arbeidsdeskundige op de afde-

ZIEKTEWET,

ling Ziektewet in respectievelijk Haarlem

VANGNET,

en Amsterdam.

VERZEKERINGSARTS, SOCIAAL-MEDISCHE

CORRESPONDENTIEADRES

BEGELEIDING

E-mail: [email protected].

248

problemen of problemen van sociale aard ten onrechte of te gemakkelijk in medische problemen werden vertaald, waarna ze werden afgewenteld op de arbeidsongeschiktheidsverzekeringen. De ‘zieke’ werknemer kreeg een uitkering, betaald uit de algemene middelen; de werkgever was verlost van een ‘probleemgeval’; de wetgeving bood de ruimte.1-3 Dit proces werd aangeduid met ‘medicalisering’. Tal van wetten en maatregelen volgden met als doel de collectieve lasten door ziekteverzuim terug te dringen. Het inzicht groeide dat aanwezigheid van ziekte op zich niet tot verzuim hoeft te leiden. Hierdoor verschoof bij de verzuimbegeleiding het accent van de vraag of een werknemer wel of niet ziek was, naar: Welke beperkingen geeft deze ziekte voor het werk dat iemand doet? De na