Is de 'schuldenindustrie' failliet?

  • PDF / 845,271 Bytes
  • 4 Pages / 595.276 x 841.89 pts (A4) Page_size
  • 33 Downloads / 173 Views

DOWNLOAD

REPORT


Het belang van goede registratie en (effect)rapportage

Is de ‘schuldenindustrie’ failliet? Er zijn weinig onderwerpen in het sociaal domein waar zoveel aandacht voor is als de schuldenproblematiek. Deze aandacht heeft echter nog niet tot een structurele reductie van de omvang van dit landelijke probleem geleid. Integendeel. DOOR Marcel Wiedenbrugge

D

it artikel gaat nader in op de problemen met dataverzameling inzake huishoudens met (ernstige) schulden en geeft suggesties hoe de effectiviteit van schuldhulpverlening verbeterd kan worden door beter en consequenter te definiëren, registreren, rapporteren en analyseren. Ondanks de aanzienlijke hoeveelheid rapporten, onderzoeken en aanbevelingen, is het aantal aanmeldingen voor schuldhulpverlening bij leden van het NVVK in de afgelopen tien jaar met 67 procent toegenomen. Het aantal huishoudens met schulden is in diezelfde periode met 50 procent gestegen, zoals vermeld in bijgaande tabel. Dat is opmerkelijk en zorgwekkend, te meer daar we door digitalisering feitelijk steeds beter in staat (zouden moeten) zijn om trends,

oorzaken, oplossingen, kosten en opbrengsten nauwkeurig en eenduidig in kaart te brengen (zie figuur 1). Recentelijk deed het onderzoek Minder schade door schuld van De Argumentenfabriek (in opdracht van de Rabobank) nog een extra duit in het zakje door met ‘nieuwe’ cijfers (deels uit 2011) te komen. Volgens dit onderzoek wordt er jaarlijks 17 miljard euro aan kosten gemaakt om ruim 3 miljard euro aan problematische schulden te innen, waarvan uiteindelijk rond de 300 miljoen euro daadwerkelijk geïnd wordt. Oftewel, bedrijven en instanties schrijven ieder jaar 2,7 miljard euro af en de belastingbetaler/consument betaalt uiteindelijk de volledige rekening!? Als dit werkelijk zo is, zou er dan niet onmiddellijk een landelijk opererend ‘Schulden OMT’ moeten worden opgezet

met als doel concrete aanbevelingen te geven voor het op afzienbare termijn drastisch terugbrengen van de omvang van de schuldenproblematiek in Nederland, en tegelijk nieuwe instroom zoveel mogelijk terug te dringen? Weliswaar staat de schuldenproblematiek mede in het licht van de negatieve economische gevolgen van de coronacrisis hoog op de politieke agenda, maar het is de vraag of de maatregelen, zoals ook omschreven in het ‘Actieplan brede schuldenaanpak’, tijdig voldoende effect zullen sorteren.

Steekproeven en registerdata Macrocijfers over de totale omvang van de schuldenproblematiek in Nederland zijn gebaseerd op steekproefonderzoeken. De toonaangevende en vaak aangehaalde rapportreeks Huishoudens in

Tabel 1. 10 jaar schuldhulpverlening (2009 – 2019)

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2009 vs 2019 in %

(1) Aantal huishoudens met schulden (x1000)*

894

988

1093

1210

1267

1327

1390

1377

1363

1350

1337

50%

(2) Aanvragen SHV (x1000)**

53,3

79

76

84,3

89

92

90,4

89,3

94,2

86,2

89,2

67%

Gemiddeld schuldbedrag (€, x1000)**

33,7

30,8

32,3

33,5

37,7

38,5

42,9

40,3

42,1

43,3

43,5

29%

17

16

14

14

14

14

14

15