Van inspanning naar ontspanning tijdens lastige momenten met moeilijke mensen
- PDF / 126,981 Bytes
- 3 Pages / 595.276 x 841.89 pts (A4) Page_size
- 109 Downloads / 240 Views
Socratisch motiveren
Van inspanning naar ontspanning tijdens lastige momenten met moeilijke mensen Marti n A p p el o Inleiding Stilstaan voelt alleen als vastzitten als je vindt dat je verder moet. Dat is mijn professionele motto. Ik gebruik het wanneer er een patiënt tegenover me zit die duidelijk iets anders wil dan ik me had voorgenomen of dan dat wat de verwijzer bedoelde. Een situatie of iemand anders wordt moeilijk of lastig wanneer mijn verwachtingen over die situatie of die ander te hoog gespannen zijn. ‘We gaan op weg naar verandering!’, of ‘Wat vorige hulpverleners niet lukte, ga ik nu wel doen’, en ‘Opgeven is geen optie!’. Drie keer hoogmoedige onzin. Want de patiënt heeft misschien hele goede motieven om stil te staan en niet verder te gaan. Misschien is niet bewegen wel de minst slechte optie. En waarom zou mij wel lukken wat collega’s niet lukte? De kans is veel groter dat de patiënt op het ene moment veel meer veranderingsbereid is dan op het andere moment. En dat hij dan toevallig net bij mij zit op het moment dat hij aan het werk wil, komt echt niet door mij. En waarom zou iemand niet mogen opgeven? Soms kan het echt niet wat iemand wil. Bijvoorbeeld omdat de omgeving het onmogelijk maakt. Ontspannen in lastige en moeilijke situaties, is vooral een kwestie van het naar beneden bijstellen van je verwachtingen. En de principes en methode van socratisch motiveren kunnen daarbij helpen. Socratisch motiveren kan worden toegepast door hulpverleners als ze worden geconfronteerd met vastgelopen behandelingen, gedoe over verandering of langdurige behandelcontacten die wel prettig maar niet effectief zijn. Het doel is om duidelijk te krijgen waarom het gaat zoals het gaat, en wat daarvan
Dr. M.T. (Martin) Appelo, vrijgevestigd psycholoog en publicist. Dit artikel is een voor TBV redactionele bewerking van een oorspronkelijke hoofdstuk in: Appelo M, Hoogduin K, Verbraak M. (red)(2016). Omgaan met ‘moeilijke’ mensen. Amsterdam: Boom Correspondentieadres: www.martinappelo.nl.
tbv jaargang 27 | nr.10 | november 2019
de consequenties zijn. De methode is gebaseerd op de denk- en werkwijze van de Griekse filosoof Socrates (470-399 v. Chr.) en op de oorspronkelijke betekenis van het Latijnse woord movere. Dit staat voor ‘bewegen’. Een motief is dat wat iemand ‘drijft’ of aanzet tot een bepaalde manier van denken en doen. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, betekent ‘motiveren’ van oorsprong dus niet zoiets als ‘aanzetten tot’. Motiveren is ‘met redenen omkleden’ of uitleggen waarom iets al of niet van belang is. Als je iemands gedrag motiveert, nodig je hem uit om samen op onderzoek uit te gaan: ‘Wat beweegt je?’ en ‘Waarom doe jij wat je doet’. Socratisch motiveren is vooral bedoeld om zorgverleners te helpen om ontspannen te blijven en om achterover te leunen tijdens moeilijke momenten met lastige mensen. Principes van socratisch motiveren Socratisch motiveren is op een aantal principes gebaseerd. Deze helpen om op een andere wijze naar een patiënt te kijken en met betrekking tot jouw verwachtingen
Data Loading...
