Colakleurige urine bij een gezonde jongeman

  • PDF / 635,044 Bytes
  • 3 Pages / 609.449 x 807.874 pts Page_size
  • 63 Downloads / 210 Views

DOWNLOAD

REPORT


Colakleurige urine bij een ­gezonde jongeman July Kroeg, Koen van Helmond, Jeroen Smeets

De differentiaaldiagnose van donkergekleurde urine is breed. Als de urinestick bloed aantoont, kan dat wijzen op hematurie, hemoglobinurie of myoglobinurie. Een urine­ sediment kan dit onderscheid maken, maar wordt in de huisartsenpraktijk nog maar zelden uitgevoerd. De huisarts zal dus moeten handelen op basis van de eigen bevindingen en bedacht moeten zijn op alarmsymptomen, zoals cola­ kleurige urine Wat moet de huisarts met acuut ontstane donkergekleurde urine? Urine kan door veel oorzaken een afwijkende kleur krijgen.1 De normale gele kleur wordt veroorzaakt door het pigment urobiline. De concentratie bepaalt de intensiteit van de kleur: urine wordt donkerder bij dehydratie en lichter bij een groter volume.1 Een donkerrode, bruine of zwarte kleur wordt vaak ten onrechte beschouwd als hematurie, maar kan ook allerlei andere oorzaken hebben.2 URINESTICK VERSUS SEDIMENT Allereerst zal de huisarts moeten bepalen of er al dan niet bloed in de urine aanwezig is. In de huisartsenpraktijk gebeurt dit in eerste instantie met een urinestick.3,4 Het komt zelden voor dat daarbij in rood-, bruin- of zwartgekleurde urine géén bloed wordt aangetroffen (‘pseudohematurie’). Bij pseudohematurie kan de donkere kleur het gevolg zijn van porfyrie, medicatie (nitrofurantoïne, rifampicine) of kleurstoffen in voedsel (bramen, rode bieten), en moet de huisarts eerst die oorzaken uitsluiten.2,5 Toont de urinestick wél bloed aan, dan nog is hematurie niet zeker. De specificiteit van een urinestick voor het aantonen van hematurie bedraagt namelijk slechts 56,9%.6 Zo maakt een urinestick, in tegenstelling tot microscopisch onderzoek van een urinesediment, geen onderscheid tussen hematurie, hemoglobinurie of myoglobinurie. De gouden standaard voor het aantonen van hematurie is dan ook microscopisch onderzoek van een urinesediment.5,6 De sensitiviteit van een urinestick daarentegen is wel hoog (91-100%), waardoor deze vooral geschikt is om hematurie uit te sluiten. Bloed in de urinestick in combinatie met erytrocyten in het urinesediment past bij hematurie. De aanwezigheid van dysmorfe erytrocyten in een sediment maakt een nefrogeen probleem waarschijnlijker, bij monomorfe erytrocyten is een urologisch probleem waarschijnlijker. Bij bloed in de urinestick is

CASUS: 30-JARIGE MAN MET BIJNA ZWARTE URINE

Een 30-jarige man met een blanco voorgeschiedenis komt naar het spreekuur met acuut ontstane, bijna zwarte, colakleurige urine. Daarbij heeft hij sinds 3 dagen koorts, verkoudheidsklachten en spierpijn. Er zijn geen mictieklachten en hij gebruikt geen medicatie. Er is geen sprake van een trauma, overmatig sporten of drugsgebruik. De urine bevat geen stolsels en de urinestick is positief voor bloed. Gezien de colakleurige urine bij een positieve urinestick op ery’s in combinatie met de algehele malaise wordt patiënt verwezen naar de internist, die laboratoriumonderzoek laat doen [tabel]. Het urinesediment toont onvoldoende intacte erytrocyten om dysmorfie