Impact en omvang van afwijkende werktijden in Nederland
- PDF / 120,481 Bytes
- 5 Pages / 595.276 x 841.89 pts (A4) Page_size
- 37 Downloads / 180 Views
Impact en omvang van afwijkende werktijden in Nederland Marianne van Zwieten, John Klein Hesselink, Irene Houtman
In een ander artikel van dezelfde auteurs in dit themanummer is nagegaan wat bekend is vanuit de literatuur over afwijkende werktijden.1 De literatuur laat zien dat overwerk, het werken in ploegendienst en ’s nachts werken samenhangen met diverse negatieve gezondheidsgevolgen (zoals hart- en vaatziekten en maag-darmklachten). Het is daarom relevant om de omvang van het werken op afwijkende tijden in de Nederlandse arbeidssituatie na te gaan aan de hand van empirische gegevens vanuit landelijk steekproefonderzoek. Onder normale werktijden wordt in Nederland veelal een werkweek verstaan die loopt van maandag tot en met vrijdag, waarbij overdag ongeveer acht uur wordt gewerkt. De afwijkingen van het werken op reguliere tijden betreffen altijd de duur van het werk en/of het moment waarop wordt gewerkt. De verschillende vormen van afwijkende werktijden kunnen diverse gevolgen hebben voor werknemers. Deze kunnen positief zijn, zoals het beter kunnen combineren van werk- en zorgtaken, maar de gevolgen kunnen ook nadelig zijn voor de werknemer. Niet alleen het sociale leven kan nadelig worden beïnvloed, bijvoorbeeld doordat er door overwerken minder tijd is voor sociale activiteiten en het bij onregelmatige (nacht)diensten lastiger is om met vrienden of familie af te spreken. Het werken op afwijkende werktijden kan ook allerlei nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid. Dit artikel gaat eerst kort in op de samenhang tussen afwijkende werktijden en gezondheid en welzijn van Nederlandse werknemers. Dit gebeurt aan de hand van gegevens van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA).2 De NEA is een grootschalige jaarlijkse enquête onder
Drs. M.H.J. van Zwieten is onderzoekster. Dr. D.J. Klein Hesselink is onderzoeker. Dr. I.L.D. Houtman is senior onderzoekster. Allen zijn verbonden aan TNO, Work & Health, Hoofddorp. CORRESPONDENTIEADRES E-mail: [email protected].
TBV 19 / nr 10 / december 2011
S A M E N VAT T I N G
Veel werknemers in Nederland werken op afwijkende tijden, dat wil zeggen op andere tijden dan van maandag tot en met vrijdag, waarbij overdag ongeveer acht uur wordt gewerkt. In dit artikel wordt aan de hand van de Nationale Enquête Arbeidsomstandigheden (NEA) beschreven in hoeverre afwijkende werktijden zich in Nederland recentelijk hebben ontwikkeld en in hoeverre ze anno 2010 voorkomen. Ook wordt er een vergelijking gemaakt tussen afwijkende werktijden in Nederland en Europa (EWCS). Gegevens van de NEA 2010 wijzen uit dat ruim een kwart van de Nederlandse werknemers structureel overwerkt, terwijl nagenoeg een kwart regelmatig ’s avonds of ’s nachts werkt. Verder geeft 16% aan in ploegendienst te werken. Het percentage Nederlandse werknemers dat op afwijkende werktijden werkt, is in de afgelopen jaren redelijk stabiel. Wel verschilt Nederland enigszins van gemiddeld Europa, vooral omdat vrouwen vaker parttime werken. S U M M A RY Impac t and extent of non-standard working hours in the N
Data Loading...
