De rol van bewegen bij depressie

  • PDF / 172,344 Bytes
  • 2 Pages / 609.449 x 807.874 pts Page_size
  • 31 Downloads / 208 Views

DOWNLOAD

REPORT


DR.IR. LIESBETH PRELLER specialist bewegen bij Kenniscentrum Sport & Bewegen

KENNIS BEWEGEN

DE ROL VAN BEWEGEN BIJ DEPRESSIE Depressie komt veel voor in Nederland. Het zorgt voor hoge individuele en collectieve ziektelast en hoge maatschappelijke kosten. Beweging kan als goedkoop, effectief middel worden ingezet. Huisartsen registreren jaarlijks 590.000 mensen met stemmingsstoornissen. Depressie is de meest voorkomende stoornis. In deze groep patiënten zijn 40- tot 65-jarigen, vrouwen en lager opgeleiden oververtegenwoordigd. Depressie gaat vaak gepaard met chronische, lichamelijke aandoeningen. Die kunnen zowel de oorzaak als het gevolg van de depressie zijn.

Mogelijke werkingsmechanismen Bewegen helpt depressie voorkomen. Voldoende matig intensief bewegen met versnelde ademhaling en hartslag verlaagt het risico sterk. Voorbeelden zijn stevig wandelen of fietsen, minimaal 150 minuten per week. Inactieve mensen hebben 20 procent meer kans om depressieklachten te ontwikkelen. Heeft iemand eenmaal een depressie, dan is het effect van bewegen vergelijkbaar met dat van antidepressiva en psychotherapie. Onderzoeken bij mensen leveren beperkt bewijs over de fysiologische werkingsmechanismen van

Kernpunten •D  epressie gaat vaak gepaard met weinig beweging en chronische aandoeningen. • B ewegen is effectief bij het voorkomen van depressie en vermindert klachten. • P raktijkondersteuners zijn essentieel bij het informeren over bewegen, motiveren en doorverwijzen naar passend beweegaanbod.

bewegen bij depressie. De volgende mechanismen spelen mogelijk een rol: • Toename neuroplasticiteit; nieuwvorming van (verbindingen tussen) zenuwcellen, door onder andere hogere concentraties van de zenuwstimulerende stof brain-derived neurotrophic factor (BDNF); • Vermindering ontstekingsreacties; afname van proinflammatoire stoffen zoals IL-6 en TNF-alfa en een toename van de anti-inflammatoire stof IL-10 in het bloed; • Afname oxidatieve stress door schadelijke zuurstofradicalen; hierdoor ontstaat minder DNA- en celschade in de hersenen; • Verminderde gevoeligheid van de hypothalamus-hypofyse-bijnier-as (HPA-as) voor het stresshormoon cortisol; de HPA-as reguleert de fysiologische stressreactie. Verder worden psychosociale mechanismen genoemd. Bewegen leidt tot een beter zelfbeeld, meer zelfvertrouwen en het zorgt voor meer sociale ondersteuning met als gevolg minder depressieve klachten.

Juiste aanpak: meer deelname Vele epidemiologische onderzoeken vormen de basis voor aanbevelingen van de European Psychiatric Association (EPA) voor de behandeling van milde tot matige depressie (zie kader). De NHGStandaard Depressie van 2019 kent daarentegen geen specifiek beweegadvies.

39

Literatuurlijst De literatuurlijst bij dit artikel is kosteloos op te vragen bij het secretariaat van TvPO. Mail naar [email protected].

TvPO oktober 2020

Niet iedereen is ontvankelijk voor advies om meer te bewegen. Veel mensen ervaren (ir)reële fysieke of mentale belemmeringen en angsten. Voor de praktijkondersteuner is een cruciale rol weggelegd om p