EMB: de nieuwe kleren van de keizer?
- PDF / 99,205 Bytes
- 2 Pages / 598.11 x 844.725 pts Page_size
- 6 Downloads / 208 Views
EMB: de nieuwe kleren van de keizer? Evidence based medicine (EBM): een term die steeds meer gebruikt wordt. Soms ook in zinnen waarvan ik me afvraag: hoe zou men dat een aantal jaar terug geformuleerd hebben, toen deze term nog geen gemeengoed was? Enkele voorbeelden: . ‘‘Hoe evidence based is onze werkwijze en op welke manier zou je dat het beste kunnen vaststellen?’’ . ‘‘Zouden we niet meer evidence based onderzoek moeten doen om onszelf echt geloofwaardig te maken en op de kaart te zetten?’’ . Bij de aankondiging van een symposium: ‘‘Het programma is evidence based en gevarieerd.’’ . ‘‘Hoe lang moet een bekend, werkend lijkend resultaat van een onderzoek bestaan om mee te mogen doen als bewijs voor evidence based medicine?’’ . ‘‘Voor mij is het moeilijk om te beoordelen welke onderzoeken ergens op slaan (evidence based zijn) en welke niet.’’ . ‘‘Dit is (niet) evidence-based en daarom doen we het (niet).’’ Het doet mij denken aan het sprookje van de nieuwe kleren van de keizer. Een nieuw begrip dat te pas en te onpas wordt gebruikt en geroemd, echter zonder te zien waar het werkelijk om gaat. Nu wil ik zeker niet beweren dat EBM ‘‘niets om het lijf’’ heeft. Integendeel: het is een ingewikkelde materie, die veel tijd en energie kost en serieus aandacht behoeft. Wat is er aan de hand? Deels is het een kwestie van begripsverwarring en deels een gebrek aan kennis en vaardigheden. De begripsverwarring betreft vooral het woord ‘‘evidence’’ dat veelal vrij vertaald wordt als ‘‘bewijs’’. Maar voor ons woord ‘‘bewijs’’ gebruiken de Engelsen het woord ‘‘proof’’. ‘‘Evidence’’ is al het beschikbare (onderzoeks)materiaal. ‘‘Evidence based’’ is dan ook niet hetzelfde als ‘‘bewezen effectief’’. Wat het gebrek aan kennis en vaardigheden betreft spelen er een aantal zaken. Niet iedereen beseft dat EBM duidt op het toepassen van een bepaalde methode, werkwijze. Daarnaast kent niet iedereen het epidemiologisch begrippenkader voldoende om op een juiste manier (medisch) wetenschappelijk onderzoek te beoordelen en te interpreteren. En ten slotte beheerst niet iedereen de kunst van het omgaan met cijfers, en dan doel ik vooral op de betekenis voor de praktijk, de relevantie in plaats van de statistische significantie. In het kort komt EBM als methode erop neer dat er met een bepaalde zoekmethode (trefwoorden, databases, periode) literatuur verzameld wordt waarbij men transparant is in wat wel en niet in de beoordeling meege-
nomen wordt. De geselecteerde literatuur wordt meestal door twee onafhankelijke beoordelaars beoordeeld en gegradeerd. Resultaten worden samengevat in evidencetabellen en tekst, waarna conclusies worden geformuleerd (en soms ook gegradeerd). Bij het opstellen van een richtlijn worden vervolgens, mede op basis van overige overwegingen, aanbevelingen geformuleerd. In de kliniek neemt de behandelend arts in overleg met de patie¨nt een individuele beslissing. Evidence based wil dus niets anders zeggen dan dat er op een systematische wijze is gezocht naar (onderzoeks)materiaal in databases en elders, dat dit transpara
Data Loading...
